هفدهم ژوئن روز جهانی بیابان زدایی گرامی باد

هفدهم ژوئن( ۲۷ خرداد) روز جهانی بیابان زدایی

بیابان زدایی به مجموعه کارها و روشهایی گفته می شود که درچارچوب طرحی جامع برای توسعه سبزکاری در بیابان و جلوگیری از روند شتابناک تخریب سرزمین ها در مناطق خشک، نیمه خشک و نیمه مرطوب، مبتنی بر اصول پایدار انجام می گردد. از این رو، روز هفدهم ژوئن (۲۷ خرداد) به عنوان روز جهانی بیابان زدایی در سراسر جهان نام گذاری و گرامی داشته می شود.

بیابان زایی در کنار دو چالش بزرگ چون تغییر اقلیم و کمبود آب شیرین به عنوان سومین چالش مهم جامعه جهانی در قرن ۲۱ محسوب می شود و همراه با تغییر آب و هوا و از دست دادن تنوع زیستی، به عنوان بزرگترین چالش توسعه پایدار شناخته شده است.

بر اثر پدیده بیابان زایی هر ساله حدود ۱۲ میلیون هکتار از اراضی کشاورزی، مراتع و جنگل ها در سراسر جهان به دلیل نزول کیفیت خاک و کمبود رطوبت به بیابان تبدیل می شود. این پدیده بیشتر در زمین های خشک حاشیه بیابان های جهان، یعنی سرزمین هایی که حدود یک میلیارد نفر در آن زندگی می کنند اتفاق می افتد که فلات مرکزی ایران یکی از معروفترین این مناطق محسوب می شود. سرزمین ایران با مساحت ۱/۶۵ میلیون کیلومتر مربع در جنوب غربی آسیا و در نوار خشک جهان قرار گرفته است که از حدود ۸۰٪ آب و هوای خشک و نیمه خشک برخوردار است و میانگین سالانه ریزش باران در بیابانهای ایران کمتر از ۵۰ میلیمتر می باشد. قابل توجه آن است که بیابانها و مناطق بیابانی بر روی هم ۳۴ میلیون هکتار از اراضی ایران را به خود اختصاص می دهند و ۱۲ میلیون هکتار نیز ماسه ای بوده و یا از شن و ریگ روان پوشیده شده است.

یکی دیگر از عوامل بیابان زایی فعالیتهای انسانی است از قبیل:

تبدیل گشتن جنگل ها ومراتع به زمین های کشاورزی؛

تبدیل گشتن زمین های کشاورزی به مناطق مسکونی و توسعه فعالیت های ساختمانی و صنعتی در اراضی قابل کشت؛

عدم رعایت اصول صحیح کشاورزی و آبیاری و چرای بی رویه دام ها و … / غیره                                                                                                                                 بیابان زدایی چیست و چگونه صورت می گیرد؟

در مقابل معضل جهانی بیابان زایی، مفهومی با عنوان بیابان زدایی وجود دارد که به کارها و روش هایی برای سبزکاری در بیابان و جلوگیری از روند سریع تخریب سرزمین در مناطق خشک، نیمه خشک و نیمه مرطوب می پردازد. این مفهوم شامل فعالیت هایی با سه محور بازدارنده، اصلاحی و احیایی می باشد که هر یک کارایی خاص خودشان را دارند.

از میان مهم ترین کارهایی که در راستای بیابان زدایی صورت می گیرند می توان به موارد زیر اشاره کرد:

کاشت درختان و گیاهان مقاوم و متناسب با مناطق خشک همچون گیاهان شوره زی

کاشت گیاهان ویژه ی مقابله با بیابان زایی شامل بنه، کنار، کهور، سمر، کرت، کوهنگ (درخت)، سلم، اکالیپتوس، اقاقیا، کاسیا، کرتکی، رمیلک.

پخش سیلاب و پخش آب

تعادل دام و مراتع برای حفاظت از پوشش گیاهی موجود

بهره گیری از روش های کارآمد در انباشتن آب باران

احیای شوره زارها